PDA

Επιστροφή στο Forum : Παγκράτιο αρχαιοελληνικό άθλημα



nickos46
19-02-08, 10:54
Παγκράτιο άθλημα / Pakration Athlima

Το Παγκράτιο άθλημα είναι το αρχαιότερο στον κόσμο άθλημα πολεμικών και μαχητικών τεχνών, η αρχή του χάνεται στα βάθη της ελληνικής φυλής. Η σύνθεση του ονόματος του παγκρατίου προσδιορίζει και την ουσία του αθλήματος, Παν + κράτος δηλ. ο τα πάντα κρατών και μεταφορικά αυτός που κατέχει την υπέρτατη δύναμη και γνώση. Το παγκράτιο χωρίζεται σε δύο κύρια μέρη, στο άνω ή ορθοστάδην και στο κάτω ή αλίνδησιν παγκράτιο. Ορισμένοι προσδιορίζουν αυτή την αρχή στη δωδέκατη χιλιετία π.χ. Μέχρι σήμερα οι παλαιότερες παραστάσεις-μαρτυρίες έχουν βρεθεί σε αρχαίο ρητό του 1700π.χ., στην Αγία Τριάδα στην Κρήτη Ως εφευρέτες του Παγκρατίου αναφέρονται ο Ηρακλής και ο Θησέας. ʼθλημα ιδιαίτερα σκληρό, επιβλητικό, θεαματικό κατεξοχήν αμυντικό, με έντονη την κίνηση και την άμιλλα, με χαρακτηριστική ελευθερία στην εφευρετικότητα κινήσεων και τεχνασμάτων.

Ξεκίνησε ως καθαρά πολεμικό αγώνισμα και διατηρήθηκε ως τέτοιο μόνο στη Σπάρτη, γι αυτό και δεν έγινε αμέσως δεκτό στους Ολυμπιακούς αγώνες, διότι το πνεύμα αυτών των αγώνων είναι ειρηνικό και όχι πολεμικό. Μετά από πολύχρονες προσπάθειες και αφού αφαιρέθηκαν τα στοιχεία πού του έδιναν χαρακτήρα άγριας συμπλοκής και συμπεριλήφθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες, από την 33η Ολυμπιάδα το 648π.χ. και έγινε σε λίγο καιρό όπως αναφέρει ο Φιλόστρατος ‘των εν Ολυμπία το κάλλιστον’. Σύμφωνα δε με τον Στοβαίο η πόλη που είχε Ολυμπιονίκη στο Παγκράτιο γκρέμιζε μέρος από τα τείχη της για να τον υποδεχθούν.

Σήμερα το παγκράτιο άθλημα ανανεωμένο και με τις επίμονες προσπάθειες της Ελληνικής Ομοσπονδίας Παγκρατίου Αθλήματος (Ε.Ο.Π.Α.) έχει αναλάβει την διάδοση του αθλήματος στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο και με κύριο στόχο να βρει το Παγκράτιο πάλι την θέση του στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Εκμάθηση της αρχαίας ελληνικής πολεμικής τέχνης για φοιτητές, φοιτήτριες και εργαζόμενους από πτυχιούχο προπονητή Γ.Γ.Α.


Παγκράτιον

Εισαγωγή

Την τελευταία εικοσαετία έχει γεμίσει ο δυτικός κόσμος από σχολές πολεμικών τεχνών και γυμναστικής, όπου διδάσκονται αθλήματα επαφής, κυρίως απωανατολικής προέλευσης, τζούντο, καράτε, ζίου-ζίτσου, τάε κουάν ντο, τάι τσι, κουνγκ φου και άλλων.

Η γενική αντίληψη ήταν ότι τα αθλήματα αυτά γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν στην Άπω Ανατολή. Η ιστορική ομίχλη πρόσφατα άρχισε να διαλύεται και όλο και συχνότερα η θεωρία, ότι η προέλευση των αθλημάτων αυτών βρίσκεται κάπου στην προϊστορία, γίνεται περισσότερο αποδεκτή και ότι τουλάχιστον στην Κεντρική και Νότια Ασία εμφανίζονται με την εμφάνιση των Αρίων, δηλαδή των λευκών. Όσον αφορά την Ιαπωνία, είναι γνωστό και κοινά αποδεχόμενο ότι οι Ιάπωνες δεν είναι ενδογενείς, ότι μετανάστευσαν εκεί από την Κορέα, και ότι εκτόπισαν τους λευκούς ενδογενείς κατοίκους της Ιαπωνίας, τους Αϊνού. Είναι πολύ πιθανό, ως εκ τούτου, να υιοθέτησαν και να τροποποίησαν προϊστορικά αθλήματα των ενδογενών λευκών.

Κατάφωρη ομοιότητα με τα ανατολίτικα αθλήματα επαφής παρουσιάζει το πανάρχαιο ελληνικό άθλημα παγκράτιο, το οποίο μαζί με την πάλη και την πυκτή (πυγμαχία_ - με τα οποία σχετίζεται, και τα οποία είναι μεταγενέστερά του – εξασκείτο από τα πανάρχαια χρόνια. Παγκράτιο βασικά σημαίνει την επικράτηση επί του αντιπάλου με οποιονδήποτε θεμιτό τρόπο (παντί τρόπω κρατέω).

Ιστορικές μαρτυρίες

Η ύπαρξη του παγκρατίου χάνεται μέσα στα βάθη της προϊστορίας. Η αρχαιότερη γραπτή μαρτυρία, που αναφέρεται στο άθλημα του παγκρατίου, βρίσκεται στα Αργοναυτικά του Ορφέα: «αυτάρ Παγκρατίοιο πόρεν γέρας Ηρακλήι, αργύρεον κρητήρα παναίολον», δηλαδή μετά τη νίκη στο παγκράτιο ανταμείφθηκε ο Ηρακλής με αργυρούν απαστράπτοντα κρατήρα (κύπελλο). (1)

Δεδομένου ότι η τελευταία Αργοναυτική εκστρατεία έλαβε χώρα στο δεύτερο μισό της τρίτης χιλιετίας πριν το μηδέν (2) (3) (4), θεωρείται απόλυτα βέβαιο ότι το παγκράτιο ήταν γνωστό στους Έλληνες από προηγούμενες χρονικές περιόδους.

Σύμφωνα με τον Παυσανία (5), δημιουργός του παγκρατίου θεωρείται ο Ηρακλής ο Ιδαίος. Ο Ηρακλής αυτός, ένας από τους Ιδαίους Δακτύλους ή Κουρήτες, οι οποίοι ανάθρεψαν τον Δία της Κρήτης, είναι και ο ιδρυτής των Ολυμπιακών Αγώνων (που τότε γίνονταν κάθε 5ετία προς τιμήν των αδελφών του, λόγω του ότι οι Ιδαίοι Δάκτυλοι-Κουρήτες ήσαν 5, οι Ηρακλής, Παιωναίος, Επιμήδης, Ιάσιος και Ϊδας), κάπου στην 7η χιλιετία πριν από το 0 (π0).

Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Θησέας νίκησε το Μινώταυρο (Ταύρο, φοβερό στρατηγό του Μίνωα) με τέχνασμα του παγκρατίου «πάντων κρατήσαντος» (6). Ο δε Φιλόστρατος λέγει «κλασθέντων αυτοίς ξιφών τε και δοράτων πολλά ταις χερσί γυμναίς έπραξαν, οπόσα δε εστίν εν αγωνία προτετίμηται πάντων το Παγκράτιον…» (7), δηλαδή όταν έσπασαν τα ξίφη και τα δόρατα, πολλά πράγματα έπραξαν με γυμνά χέρια. Ανάμεσα δε στα αγωνίσματα πρώτο στις προτιμήσεις έρχεται το παγκράτιο.

Ο Φιλόστρατος πάλι μεταφέρει το παγκράτιο στα έτη των Τρωικών: «Τον Κίλικα οίμαι παγκρατιαστήν ακούσεις, ον’ Αλτήρα εκάλουν οι πατέρες, ως σμικρός ην και των αντιπάλων παραπολύ» (8 ), δηλ. αναφέρομαι στον Κίλικα, το γνωστό παγκρατιαστή, τον οποίο οι προπάτορες αποκαλούσαν Αλτήρα, επειδή ήταν μικρότερος σωματικά από τους αντιπάλους του.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι το παγκράτιο και ταυτόχρονα οι Ολυμπιακοί Αγώνες ανάγονται στην 7η π0 χιλιετία και ότι επομένως η συμβατική έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων το 776 π0 είναι λανθασμένη. Είναι βέβαιο ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες έπαυαν κατά διαστήματα λόγω μεγάλων καταστροφών (κατακλυσμών, πυρακτώσεων ή και ηφαιστειακών καταστροφών ακόμη και περίτρανων πολέμων) και ότι αναβίωναν πάντοτε όταν επήρχετο ηρεμία και αποκαθίστατι πορεία προόδου.

Το αρχέγονο παγκρατιακό άθλημα ξαπλώθηκε στον πελασγικό χώρο και βαθμιαία άρχισε να ασκείται σ’ αυτό το σύνολο του Ελληνισμού. Ειδικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες ετιμάτο ιδιαίτερα και ήταν «των εν Ολυμπία το κάλλιστον» (9).

Η αρχαιότερη παράσταση παγκρατίου βρέθηκε επί ρυτού στην Αγία Τριάδα Κρήτης και χρονολογείται στο 1600 π0. Η δε τελευταία γνωστή εισαγωγή του παγκρατίου ως αγωνίσματος των Ολυμπιακών Αγώνων χρονολογείται στο 648 π0, στην 33η Ολυμπιάδα. Το δε παγκράτιο παίδων εισήχθηκε το 200 π0, κατά την 145η Ολυμπιάδα.

Κανόνες και εξάσκηση

Γενικά τα αθλήματα όπως το παγκράτιο ενθαρρύνονταν στην αρχαία Ελλάδα ακριβώς επειδή η ασφάλεια και η επιβίωση της ελληνικής πόλης-κράτους εξαρτιόταν από τις αθλητικές και στρατιωτικές ικανότητες των πολιτών της.

Στο ολυμπιακό παγκράτιο, δύο άνδρες αγωνίζονταν σε αγώνα χωρίς όπλα, χρησιμοποιώντας όλες τις δυνάμεις τους, έως ότου ο ένας παραδινόταν. Η παράδοση ενδεικνυόταν με άρση του ενός χεριού, όπως αργότερα εφαρμοζόταν από τους μονομάχους και στις ρωμαϊκές αρένες. Οι παγκρατιαστές δεσμεύονταν να ακολουθούν ειδικούς κανόνες κατά την εξάσκηση του παγκρατίου, οι οποίοι δεν επέτρεπαν το «δάκνειν και ορύττειν», δηλ. το δάγκωμα και το βύθισμα δακτύλων στα ευαίσθητα μέρη του σώματος του αντιπάλου, δηλ. τους οφθαλμούς, το λαιμό και τα γεννητικά όργανα. Αντιθέτως οι Σπαρτιάτες τα επέτρεπαν, γιατί θεωρούσαν το παγκράτιο ως ύστατο τρόπο άμυνας του πολεμιστή και, όπως είναι γνωστό, ήταν κυρίως πολεμικός λαός (Οι Σπαρτιάτες δεν ελάμβαναν μέρος σε αγώνες παγκρατίου με άλλους Έλληνες, γιατί ήταν απαράδεκτο γι’ αυτούς να ηττηθούν, αλλά εξασκούνταν ή μάχονταν μεταξύ τους σε ειδική νησίδα μέσα στον Ευρώτα, η οποία ονομαζόταν «Πλατανιστάς»). Στη διάρκεια των επίσημων αγώνων ένας από τους προπονητές επιτηρούσε την εφαρμογή των κανόνων κρατώντας μια βέργα ή μαστίγιο.

Η προετοιμασία των παγκρατιαστών απαιτούσε αυστηρή πνευματική και σωματική προπαρασκευή («παρασκευαστική» και «κατασκευαστική» αντίστοιχα). Ένα από τα στάδια της τελευταίας ήταν και «σκιαμαχία», όπως αναφέρεται από τον Πλάτωνα και αποτελούσε εξάσκηση με φανταστικό αντίπαλο, ένα είδος αυτοσυγκέντρωσης και πρακτικής ταυτόχρονα, που όπως φαίνεται εξακολουθούν να εφαρμόζουν και οι σύγχρονοι αθλητές των πολεμικών τεχνών. Εξάλλου σε συζήτηση για τον Πρωτεσίλεω του Τρωικού Πολέμου αναφέρεται ο ακόλουθος διάλογος: «-Παγκρατιάζει δε ή πυκτεύει;» «- Σκιάς τούτων γυμνάζεται…» (10).

Ιστορική εξέλιξη

Ο γνωστότερος ειδικός εξάσκησης του καράτε του σημερινού κόσμου, Μασουτάτσου Ογιάμα, πίστευε ότι η αρχή του μοντέρνου καράτε βρισκόταν στο πιο αγαπητό – και σκληρό – από τα ολυμπιακά αθλήματα, το παγκράτιο (11).

Η ομοιότητα του παγκρατίου με το καράτε και το ζίου-ζίτσου είναι εμφανής. Οι Έλληνες προετοιμάζονταν για τούτο το αγώνισμα χτυπώντας ένα μεγάλο ασκό γεμάτο με σπόρους, σιτάρι ή άμμο, όπως οι μοντέρνοι αθλητές χρησιμοποιούν ένα βαρύ σάκκο. Μια άλλη ομοιότητα μεταξύ της ελληνικής πυγμαχίας και των ασιατικών πολεμικών τεχνών είναι ότι οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το ανοιχτό χέρι, κοινό χαρακτηριστικό των ανατολικών πολεμικών τεχνών.

Επιπρόσθετες ομοιότητες μπορούν να σημειωθούν στις σχεδόν χορευτικές κινήσεις των αγωνιστών. Γύρω στο 500 π0 στην Αθήνα οι Έλληνες εκτελούσαν ένα γυμναστικό χορό, που λεγόταν πυρρίχιος (ο χορός αυτός ξεκίνησε από την Κρήτη, όπου χορευόταν από τους προϊστορικούς χρόνους). Εθεωρείτο σαν ένας σημαντικός τρόπος απόκτησης ευλυγισίας και προετοιμασίας νέων για πραγματικούς αγώνες. Ο Ογιάμα διέκρινε μια ηθική και ψυχική σύνδεση, όπως και μια πρακτική σχέση μεταξύ χρόνου και ρυθμού, μεταξύ μουσικής και καράτε (11).

Η περιγραφή ταυτίζεται με το kata, μια σειρά προσχεδιασμένων κινήσεων, που επιδεικνύουν τη σωστή μορφή του καράτε και του kung-fu σ’ έναν ειδικό τρόπο επίθεσης και άμυνας. Όπως με τον πυρρίχιο, τα kata τείνουν να αναπτύξουν ευλυγισία και να προετοιμάσουν τους εξασκούντες για πραγματικό αγώνα. Σε αμφότερους πυρρίχιο και kata μερικές φορές χρησιμοποιούνται όπλα και ο χορός εκτελείται με μουσική. Τέλος, υπήρχαν συχνοί αγώνες μεταξύ χορευτών του πυρρίχιου όπως και μεταξύ εξασκούντων καράτε που εκτελούσαν kata (11).

Το καίριο σημείο στην ανίχνευση της κύριας πορείας των πολεμικών τεχνών από την Ελλάδα στην Ανατολή και στις ΗΠΑ είναι η Ινδία. Αυτή χρησιμεύει σαν σημείο μεταφοράς των ελληνικών αγώνων προς την Ανατολή. Η μετακίνηση αυτή από την Ελλάδα στην Άπω Ανατολή στην Αμερική υποστηρίζεται από την ύπαρξη κοινών σημείων και συμβόλων. Το σύμβολο του καράτε της Οκινάουας, για παράδειγμα, είναι το είδωλο ενός συμβόλου που ήταν σε χρήση στην αρχαία Ελλάδα: μια εικόνα με τρία σκέλη, το τρισκέλιο (12). Το τρισκέλιον είναι επίσης το ινδικό σύμβολο της ινδουιστικής τριάδας όπως και η βουδιστική γλώσσα των Κουμαρατζίβα (13).

Εκτός από την εντελώς συμβολική σύνδεση, υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες, ότι το κύριο ρεύμα των πολεμικών τεχνών κινήθηκε ανατολικά της Ελλάδας με τα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου τον 4ο αιώνα π0. Οι κατακτήσεις του Αλεξάνδρου έφεραν ελληνικό πολιτισμό μέχρι τη βόρεια Ινδία το 327 π0. Προφανώς ο Αλέξανδρος δεν ήταν ένας απλός κατακτητής (11). Σαν το Ναπολέοντα στην Αίγυπτο 2.000 χρόνια αργότερα, ο Αλέξανδρος έφερε μαζί του τον εντόπιο πολιτισμό και τον εισήγαγε στους κατακτημένους λαούς. Σαν αποτέλεσμα, μετέφερε ελληνικά αθλήματα και το παγκράτιο στην Ινδία. Εκεί το παγκράτιο μπορεί να συνδυάστηκε με ένα τοπικό είδος άοπλου αγώνα, του βατζραμούστι, και να σχημάτισε μια παλιά μορφή καράτε. Μαρτυρίες για ένα ινδικό είδος καράτε εξάγονται από τα αγάλματα των Ιαπώνων Νόι ή Μποντχισάτβα, φύλακες ναών, που είναι απομιμήσεις των ινδικών βουδιστικών πρωτοτύπων (11).

Μια σύνδεση της ελληνιστικής παιδείας και του αθλητισμού και της αρχικής ανάπτυξης αγώνων σαν το καράτε στην Ινδία και Κίνα μπορεί επίσης να βρεθεί στο βουδισμό. Ο Ινδός βασιλιάς Ασώκας, σύμμαχος του Μ. Αλεξάνδου, διέσωσε το βουδισμό σε όλη την Ινδία – ένα βουδισμό έντονα επηρεασμένο από τον ελληνικό πολιτισμό. Το βασίλειο Γκανταχαράν του Ασώκα πράγματι έδρασε σαν «ελληνικό φίλτρο», που έφερε η ελληνική επιρροή όχι μόνο στην Ινδία αλλά σε ολόκληρη την Ασία με τα φτερά του βουδισμού. Όπως οι Ινδοί βουδιστές εισήγαγαν αγάλματα ελληνικής μορφής, ονομαζόμενα Γκαντχαράν, στην Κίνα, ήταν ένας βουδιστής μοναχός, ονόματι Μποντχιντχάρμα, που εισήγαγε το βουδισμό Ζεν και μια αρχική μορφή του καράτε στην Κίνα γύρω στο 520 μ0.

Αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι πυγμάχοι έσπαζαν πέτρς για τους θεατές – αυτή η συνήθεια, την οποία περιγελούν οι πιο επιμελλημένοι Ασιάτες πυγμάχοι, είναι πάραυτα αγαπητή σε όλη την Ασία. Η ενδοστομαχική κραυγή (ιαπωνικά: κι άι – «συνάντηση πνευμάτων») συνηθιζόταν από τους Έλληνες, Ρωμαίους, Ιρλανδούς και άλλους εξασκητές πολεμικών τεχνών. Ίσως αυτή η ομοιότητα στην τεχνική σε ευρέως διαχωριζόμενες χώρες να είναι συμπτωματική ή, πιθανόν, τα ιστορικά μας βιβλία να είναι απλώς ανεπαρκή. Γιατί φαίνεται έντονα ότι δεν υπάρχει τίποτε νέο κάτω απ’ τον ήλιο, δηλαδή, εκτός από το πολύ παλιό (14).

Στα βυζαντινά χρόνια (5ος-6ος αιώνας μ0), όμως, αγώνες ονομαζόμενοι «παμμάχοι» γίνονταν στην Κύπρο.

Στη μεσαιωνική Ελλάδα, ενώ οι πολεμικές τέχνες άνθιζαν στην Ασία, το παγκράτιο (γνωστό και σαν «κλωτσάτα») διήλθε μια αναβίωση μετά τη βυζαντινή εποχή και ειδικά όταν η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από τη φράγκικη κατοχή στη διάρκεια του 12ου αιώνα. Αργότερα εξαπλώθηκε στη Δυτική Ευρώπη και έγινε γνωστό ως «λάκτης» στη διάρκεια του Μεσαίωνα και ως “Patso Clotso” στη διάρκεια του 19ου αιώνα. Αν και οι πολεμικές τέχνες είχαν ήδη γίνει προσφιλείς στην ανατολική Ασία, όπου ο πνευματισμός και η πνευματική εξάσκηση ήταν όσο σημαντική και η σωματική δύναμη και προετοιμασία. Οι πολεμικές τέχνες έχουν εμπνεύσει πολλούς νεαρούς Αμερικανούς όπως και Ευρωπαίους στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα (15).

Η «τέχνη» στο παγκράτιο

Οι σημερινές πολεμικές τέχνες χρησιμοποιούν λαβές, κτυπήματα, κινήσεις και τεχνική, που φυσιολογικό είναι να έχουν τις ρίζες τους στο πανάρχαιο παγκράτιο. Μια σύντομη επισκόπηση ελπίζουμε να πείσει τον αναγνώστη.

Ο Οδυσσέας, στην αναμέτρησή του με τον Αίαντα, χρησιμοποιεί «διαλαμβάνειν εμπρόσθιον», δηλ. λακτίζει τον αντίπαλο στους μυς του «γνιακού βόθρου» (πίσω από τα γόνατα) ενώ ο Αίας τον έχει υψώσει από το έδαφος, και αργότερα τέχνασμα «παρακαταγωγής ή μεταπλασμού», δηλ. θέτει το γόνατό του ανάμεσα στα πόδια του αντιπάλου, ο Αίας χάνει την ισορροπία του, και πέφτουν αμφότεροι στο έδαφος. Το κείμενο έχει ως εξής: «-διογενές Λαερτιάδη, πολυμήχαν’ Οδυσσεύ, ή μ’ ανύειρ’, ή εγώ σε. Τα δ’ αυ Διί πάντα μελήσει, Ως ειπών ανάειρε. Δόλου δ’ ου λήθετ’ Οδυσσεύς. Κοψ’ όπισθεν κώληπα τυχών, υπέλυσε δε γυία, καδ’ δ’ έβαλ’ εξοπίσω. Επί δε στήθεσσιν Οδυσσεύς κάππεσε» και «… κίνησεν δ’ άρα τυτθόν από χθονός, ουδέ τ’ άειρεν, εν δε γόνυ γνάμψεν» (16).

Ο Παυσανίας λέει στα Λακωνικά: «… μάχονται δε και εν χερσί και εμπηδώντες λαξ, δάκνουσί τε και… « (17), δηλ. «… μάχονται και στην ξηρά και πηδώντες λακτίζουν (κλωτσούν), δαγκάνουν και…».

Αντιγραφή των κινήσεων των ζώων στις πολεμικές τέχνες, που σήμερα θεωρείται ότι έχει κινέζικη προέλευση, έχει κι αυτή τις ρίζες της στον προγονικό Ελληνισμό. Ένα σαρκαστικό παράδειγμα ακολουθεί: «… και όνος, φησί λαξ ότι, ει βούλεται ερίσας, αυτόν τον στέφανον οίσεται. Αυτάρ εν ιστορίη πολυπείρω γράψεται όνος, ότι παγκράτιον νίκησε ποτέ άνδρας…» (18 ), δηλ. «… και ο όνος (γάιδαρος), αν ήθελε, θα μπορούσε φιλονικώντας να διεκδικήσει το στεφάνι (αγριελιάς, της νίκης), λόγω του ότι είναι μοναδικός στα λακτίσματα. Κατόπιν στην πολύπειτη ιστορία θα γραφεί ότι ο όνος νίκησε στο παγκράτιο άνδρες…».

Θα μπορούσαν επίσης να αναφερθούν τα: «εκλάκτισμα», ή με κλωτσιά απώθηση, «αγκωνίζειν», κτύπημα με τον αγκώνα, «πτερνίζειν», κτύπημα με τη φτέρνα, ο «ακροχειρισμός», λαβή δακτύλων, που μπορούσε να καταλήξει σε θραύση τους και πολλά άλλα. Θα έπρεπε ακόμη να αναφερθεί ο χαιρετισμός «έρρωσο» και «έρρωσθε» και η εφαρμογή του.

Επίλογος

Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες αναβάθμισης του παγκρατίου στην Ελλάδα και ανά τον κόσμο και υιοθέτησής του ως ολυμπιακού αθλήματος.

Σε πρόσφατη εναρκτήρια Συνέλευση της Διεθνούς Επιτροπής του Παγκρατίου Αθλήματος στη Λαμία (12-17 Απριλίου 1999) ένας από τους 22 αντιπροσώπους, ο Σουπές Γκόπι, από την Ινδία, είπε: «Οι πολεμικές τέχνες πρέπει να ενωθούν και να επιστρέψουν στις ρίζες τους. Το παγκράτιο άθλημα προσφέρει αυτή την ένωση, προκειμένου να επιτευχθεί ένας κοινός σκοπός. Αυτός είναι ο λόγος της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων» (15). Ας ευχηθούμε να επιτευχθεί σύντομα.

Σημειώσεις και παραπομπές:

1. Ορφεύς, Αργοναυτικά, στ. 585-586.
2. Κ.Β. Κουτρουνέλης, Η αναχρονολόγηση της Προϊστορίας, σελ. 68, 72, 76 (Εκδόσεις Δαυλός, 1999).
3. Κ. Χασάπη, Ύμνοι του Ορφέως (Έκδοση Εγκυκλ. Λεξικού ΗΛΙΟΣ, τόμος 14, σελ. 363-399, 1982).
4. Ι. Πασσάς, Τα Ορφικά, σελ. 102 (Έκδοση Εγκυκλ. ΗΛΙΟΥ, 1983).
5. Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, Ηλειακών Α΄VII, 6-7.
6. Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Θησεύς-Ρωμύλος, ΧΙΧ 19.
7. Φιλόστρατος, από Λ. Σαββίδη, Το αρχαιοελληνικόν παγκράτιον άθλημα, σελ. 16 (Αθήναι, 1997).
8. Φιλόστρατος, Ηρωικός, ΙΙΙ, 10.
9. Φιλόστρατος, από Λ. Σαββίδη, Το αρχαιοελληνικόν παγκράτιον άθλημα, σελ. 17 (Αθήναι, 1997).
10. Φιλόστρατος, Ηρωικός, ΙΙΙ, 8.
11. Robert Michael, Black Belt/Yearbook 1996, p. 28-31 (O Robert Michael είναι καθηγητής ευρωπαϊκής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης).
12. Θα πρέπει να προστεθεί εδώ ότι το τρισκέλιον ή τρισκελές ξεκινά από τη Λυκία, στη δυτικοκεντρική Μικρά Ασία, οι κάτοικοι της οποίας, οι Λύκιοι, μετανάστευσαν εκεί από την Αρκαδία, όπου ζούσαν στην περιοχή του Λυκαίου όρους σε προϊστορικούς χρόνους.
13. Το τρισκέλιον είναι επίσης το έμβλημα της νήσου του Ανθρώπου, στη δυτικοκεντρική ακτή της Βρετανίας, της οποίας οι κάτοικοι έντονα αρνούνται οποιαδήποτε φυλετική σχέση με τους Βρετανούς. Η εξάπλωση του τρισκελίου στη Δύση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου αλλά μόνο με πολύ ενωρίτερη εκστρατεία Ελλήνων προς τη Δύση.
14. Don F. Draeger & Robert W. Smith, Comprehensive Asian Fighting Arts, p. 7-9, Kodansha Int. Ltd., Tokyo, N.Y. & S. Francisco, 4th edition 1983.
15. Αλέξανδρος Δημητριάδης, Hermes Magazine, p. 38-40, May 1999.
16. Ομήρου Ιλιάς, Ψ 725-730.
17. Παυσανίας, Λακωνικά 14. 8. 14.
18. Γαληνός, «Προτρεπτικός επί τας τέχνας», 9-14.

Ηλιάδης – Περιοδικό «Φοίβος», Σεπτ. 2001

KATERINI 144
19-02-08, 20:19
:rocking: :rocking:

toula_nomikou
19-02-08, 20:34
Ωραιο Nicko !!!!Και :clapping: :clapping: για το κοπο σου να το γραψεις.

nickos46
19-02-08, 22:05
τούλα το διδάσκει ένας φίλος μου ίσος τον ξέρεις ο αρης παπαδάκης άμα τον θυμάσαι από τους αγώνες που κατέβαινε έχει να κατεβει από το 2005..πολύ καλός στο άθλημα αυτό..

toula_nomikou
19-02-08, 22:31
Nαι nicko τον ξερω γενικα παρακολουθω πολλα σπορ,οπου υπαρχει αδρεναλινη στα υψη πηγαινω και βλεπω. :D :D :D

Gasturb
19-02-08, 22:58
Eυτυχώς έβαλες καμμία φώτο που σου είπα. Τελωσπάντων πέρα από αυτό πκαλή η προσπαθεία σου niko :clapping:

nickos46
19-02-08, 23:00
θα κοιτάξω να βρω κάνα βίντεο να ανεβάσω.sorry παντος gas

nickos46
20-02-08, 10:47
Παγκράτιο άθλημα / Pakration Athlima
Ξεκίνησε ως καθαρά πολεμικό αγώνισμα και διατηρήθηκε ως τέτοιο μόνο στη Σπάρτη, γι αυτό και δεν έγινε αμέσως δεκτό στους Ολυμπιακούς αγώνες, διότι το πνεύμα αυτών των αγώνων είναι ειρηνικό και όχι πολεμικό. Μετά από πολύχρονες προσπάθειες και αφού αφαιρέθηκαν τα στοιχεία πού του έδιναν χαρακτήρα άγριας συμπλοκής και συμπεριλήφθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες

όπως έχω γράψει παραπάνω..

http://www.youtube.com/watch?v=tPWYFrktOYw

http://www.youtube.com/watch?v=sXgHLLJ4d0U

Kwstas
08-01-09, 09:49
παιδια υπαρχει καποιος εδω που να ασχολειτε με το παγκρατιο αν υπαρχει ας μας πει την εμπυρια του!

mitsakos
11-01-09, 12:02
εγω εκανα ενα χρονο.ju jitsu μαζι και παγκρατιο μιας που μοιαζαν και καπου καπου που ειχαν διαφορες μας τις εξηγουσε.(πριν με παρει κανει απ τα μουτρα αν εχω αδικο δεν μπορω να ξερω αν μαθαιναμε σωστο ή οχι αλλα αυτα που μου μαθαινε ο δασκαλος)

εμενα μου αρεσε.ωραιο παλεστικο,ωραιες,λαβες και μου αρεσε πολυ η παλη στο εδαφος.γενικα πολυπλοκο με πολυ υλη αλλα ειναι ωραιο γιατι τιποτα δεν ειναι οριστικο.εκει που μπορει να ειναι απο πανω ο αλλος και φαινομενικα να χανεις με μια κινηση αλλαζουν οι θεσεις

γενικα ειναι πολυπλευρο και θεαματικο αν και εμενα το παλεστικο δεν με γεμιζε.προτιμουσα μακραν το κικ μποξ.παντως οι αντοχες μου ειχαν 10πλασιαστει χαλαρα με το ju jitsu.απο φυσικη κατασταση ειναι πολυ καλο.με τον δασκαλο μου τουλαχιστον

τωρα στον δρομο δεν ξερω αν θα ηταν αποτελεσματικο παντως αν θες για εκγυμναση,αντοχη και να δεις κατι διαφορετικο αν δεν εχεις ξανασχοληθει με παλη τοτε το συστηνω

slaine
11-01-09, 16:21
δεν έχω συναντήσει κανέναν που να κάνει παγκράτιο και να είναι καλός χωρίς να έχει κάνει πρώτα άλλες τέχνες.

επίσης πως ξεκίνησε αυτή η αναβίωση? υπήρχαν μυστικές σέκτες που τόσες χιλιάδες χρόνια το περάσανε από γενιά σε γενιά ή απλά κάποιοι που θέλανε να τα κονομήσουνε και ξέρανε ήδη από άλλες τέχνες "μελετήσανε" κάποιες αγγειογραφίες κλπ και ξαφνικά έγιναν μάστερ στο παγκράτιο?

just a thought :idea: :clown2:

mitsakos
11-01-09, 16:51
slaine παντου ειναι αυτοι οι καποιοι που θελουν να οικονομισουν.Αν θελαμε να τα λεμε σωστα τοτε δεν θα επρεπε να υπηρχαν ταμπελες με ονοματα πολεμικων τεχνων μιας που πολλοι δεν κραταν ουτε τις βασικες αρχες τους.κανεις την ιδια πολεμικη τεχνη σε διαφορετικους δασκαλους και στα μαθαινουν ολα αλλιως

το τι τεχνη μαθαινεις εξαρταται καθαρα απ τον δασκαλο

και απο αυτο εξαρταται αν αυτος που κανει παγκρατιο,κικ μποξ ή οτιδηποτε θα ειναι κ αποτελεσματικος εκτως ταταμιου

κατα τη γνωμη μου μια καλη τακτικη ειναι να κανεις κανα 6μηνο και να αλλαζεις.Καποια στιγμη θα βρεις αυτο που ειναι πιο αποτελεσματικο για εσενα,θα εχεις αναπτυξει τις γνωσεις σου επι του θεματος και θα εχεις μια ιδεα απο ολα

slaine
11-01-09, 16:58
slaine παντου ειναι αυτοι οι καποιοι που θελουν να οικονομισουν.Αν θελαμε να τα λεμε σωστα τοτε δεν θα επρεπε να υπηρχαν ταμπελες με ονοματα πολεμικων τεχνων μιας που πολλοι δεν κραταν ουτε τις βασικες αρχες τους.κανεις την ιδια πολεμικη τεχνη σε διαφορετικους δασκαλους και στα μαθαινουν ολα αλλιως

το τι τεχνη μαθαινεις εξαρταται καθαρα απ τον δασκαλο

και απο αυτο εξαρταται αν αυτος που κανει παγκρατιο,κικ μποξ ή οτιδηποτε θα ειναι κ αποτελεσματικος εκτως ταταμιου

κατα τη γνωμη μου μια καλη τακτικη ειναι να κανεις κανα 6μηνο και να αλλαζεις.Καποια στιγμη θα βρεις αυτο που ειναι πιο αποτελεσματικο για εσενα,θα εχεις αναπτυξει τις γνωσεις σου επι του θεματος και θα εχεις μια ιδεα απο ολα

συμφωνώ σε αυτό για τα φράγκα.
αλλά δεν κατάλαβες τι εννοούσα.
διαφωνώ αρκετά στα υπόλοιπα

mitsakos
11-01-09, 17:06
μαλλον δεν καταλαβα τοτε :oops:


δεν μου λες ομως και αυτα που διαφωνεις?νομιζω διδασκεις aikido?ή θυμαμαι λαθος.κατι παραπανω θα ξερεις σαν δασκαλος

και λαθος να θυμαμαι θα θελα να μου πεις τη γνωμη σου

slaine
11-01-09, 17:16
για να μη ξεφεύγουμε από το τόπικ όσον αφορά το παγκράτιο

το πως αναβίωσε η τέχνη είναι "κάπως". αυτό σχολίασα.

δεδομένου ότι όλες οι πολεμικές τέχνες-μαχητικά σπορ είναι κατά κύριο λόγο βιωματικές τέχνες. άρα αυτοί που το αναβιώσανε αν δε το διδάχτηκαν αμφιβάλλω για το τι κάνουν.

όχι ότι στις άλλες τέχνες ντε και καλά τα κάνουν σωστά. απλά έστω και θεωρητικά υπάρχει μία συνέχεια στη διδαχή.

απλά έιναι ένας λόγος για μένα προσωπικά να αμφισβητώ κάποια πράγματα

τις απόψεις μου για τις πολεμικές τέχνες/αυτοάμυνα θα τις βρεις στα αντίστοιχα τόπικ :^^:

GeorgeToumpa
16-03-14, 23:24
Καλησπέρα σας,

γνωρίζει κανείς κάποια σχολή για παγκράτιο στην Θεσσαλονίκη (κατα προτίμηση ανατολική); Έψαξα αρκετά στο ίντερνετ βρήκα κανα 2 αλλά έχουν κλείσει..

ironjimis
17-03-14, 19:56
Καλησπέρα σας,

γνωρίζει κανείς κάποια σχολή για παγκράτιο στην Θεσσαλονίκη (κατα προτίμηση ανατολική); Έψαξα αρκετά στο ίντερνετ βρήκα κανα 2 αλλά έχουν κλείσει..

βρηκα κατι site http://www.mart-art.gr/frontend/articles.php?cid=147
http://www.kwstasbesteam.com

billy89
18-03-14, 10:30
Τον Κώστα kwstasbesteam τον είχα δάσκαλο στο κικ πριν χρόνια. Αυτός ήδη από τότε ασχολούνταν με το παγκράτιο για καιρό. Πολύ καλός και πολύ δυνατές προπονήσεις.

GeorgeToumpa
19-03-14, 10:33
Τον kwstasbesteam προσπαθώ να βρω κι εγώ, δεν λέει που βρίσκεται.

ironjimis
19-03-14, 12:08
Τον kwstasbesteam προσπαθώ να βρω κι εγώ, δεν λέει που βρίσκεται.

στειλτου μηνυμα https://www.facebook.com/kwstas.besteam ;)

GeorgeToumpa
21-03-14, 00:26
στειλτου μηνυμα https://www.facebook.com/kwstas.besteam ;)

Από προχθές του έστειλα και δεν μου απάντησε μέχρι στιγμής.. :unsure:
Θα αρχίσω να ψάχνω για τίποτα άλλο μου φαίνεται, δεν βλέπω φως στο τούνελ με το παγκράτιο..

ironjimis
21-03-14, 01:02
Από προχθές του έστειλα και δεν μου απάντησε μέχρι στιγμής.. :unsure:
Θα αρχίσω να ψάχνω για τίποτα άλλο μου φαίνεται, δεν βλέπω φως στο τούνελ με το παγκράτιο..

καντον φιλο. αν δεν τον εχεις φιλο και του στειλεις μηνυμα το μηνυμα παει στα αλλα και εκει δεν κοιτανε και πολυ.

Keysersoze27
24-03-14, 18:06
Δεν θελω να φανώ κακος αλλα το μοντερνο Παγκράτιο ΔΕΝ εχει ΚΑΜΙΑ σχεση με το αρχαιο Παγκράτιον .

Ο τροπος εκμαθησης του αρχαιου Παγκρατιου χαθηκε γυρο στα 394 μ.Χ και ΔΕΝ υπάρχει τροπος αναβίωσης του οτι παραμυθια και αν διαβασετε ή ακούσετε.

Το μοντερνο Παγκράτιο ειναι ενα καλος τροπος για να οικονομισουν κάποιοι και ειναι ΜΜΑ βασισμένο σε Jiu Jitsu και Καρατε .-

Καλη η "προσπαθεια" αναβίωσης αλλα να μην το πασάρουν σαν το αρχαιο Παγκρατιο για μαρκετιστικους λογους ,γιατι αυτο ειναι για μενα απάτη!!!!

Lao
27-03-14, 17:11
Πως μου είχε ξεφύγει αυτό το θέμα... Βέβαια είναι του 2008, οπότε είναι μια εξήγηση.

Καταρχήν, ο αρθρογράφος που αναφέρεται στο 1ο post του οποίου το κείμενο παρατίθεται, γράφει ορισμένα πράγματα τα οποία τον εκθέτουν ως μάλλον άσχετο με τις ΠΤ ή, αν το κάνει για πωλησιακούς λόγους, επικίνδυνο.

Δεν έχω τον χρόνο να αναλύσω όλο το κείμενο, θέλω να σταθώ όμως ιδιαίτερα σε μια παράγραφο που... βγάζει μάτι.

Για να δούμε:



Μια σύνδεση της ελληνιστικής παιδείας και του αθλητισμού και της αρχικής ανάπτυξης αγώνων σαν το καράτε στην Ινδία και Κίνα μπορεί επίσης να βρεθεί στο βουδισμό. Ο Ινδός βασιλιάς Ασώκας, σύμμαχος του Μ. Αλεξάνδου, διέσωσε το βουδισμό σε όλη την Ινδία – ένα βουδισμό έντονα επηρεασμένο από τον ελληνικό πολιτισμό. Το βασίλειο Γκανταχαράν του Ασώκα πράγματι έδρασε σαν «ελληνικό φίλτρο», που έφερε η ελληνική επιρροή όχι μόνο στην Ινδία αλλά σε ολόκληρη την Ασία με τα φτερά του βουδισμού. Όπως οι Ινδοί βουδιστές εισήγαγαν αγάλματα ελληνικής μορφής, ονομαζόμενα Γκαντχαράν, στην Κίνα, ήταν ένας βουδιστής μοναχός, ονόματι Μποντχιντχάρμα, που εισήγαγε το βουδισμό Ζεν και μια αρχική μορφή του καράτε στην Κίνα γύρω στο 520 μ0.

O Bodhidharma, καμία «αρχική μορφή του καράτε» δεν εισήγαγε στην Κίνα, και πως θα μπορούσε άλλωστε μιας και το Karate είναι Ιαπωνικό σύστημα, και μάλιστα μεταγενέστερο του Da Mo (η ιαπωνική ονομασία του Bodhidharma).

Όντως πήγε στην Κίνα γύρω στα 520 μ.Χ. και αυτό που έκανε στο μοναστήρι του Μικρού Δάσους (Shaolin), ήταν να διδάξει στους μοναχούς αφενός το Ζεν και αφετέρου ένα σύνολο 18 κινήσεων καθώς και 2 μεθόδους καθαρισμού μυών, τενόντων, κοιλοτήτων κτλ. Σκοπός του, η φυσική ενδυνάμωση των μοναχών, οι οποίοι όντας αρκετά ισχνοί και αδύναμοι δεν μπορούσαν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της διδασκαλίας.

Από αυτές τις αρχικές 18 κινήσεις προήλθαν, όλα τα συστήματα του Kung Fu, όπως τα ξέρουμε. Το Karate (πιο σωστό είναι να λέμε Kara-Te, δηλαδή «άδειο χέρι») είναι καθαρά ιαπωνικό και ουδεμία σχέση έχει με τον Da Mo.

Τώρα, ο Bodhidharma, αν θυμάμαι καλά, ήταν ο 26ος Πατριάρχης μετά τον Βούδα (δεν τον λες και... μοναχό!), ο οποίος Βούδας θεωρείται ως ο συνεχιστής και εκφραστής του Ζεν, το οποίο Ζεν είναι ΒΑΘΥΤΑΤΑ επηρεασμένο από τον Ταοϊσμό. Και πατέρας του Ταοϊσμού, είναι ο Lao Tzu (ελληνιστί Λάο Τσε - εξού και το nick μου).

Όπως πολλά πράγματα τα οποία είναι παρερμηνευμένα στην Δύση, το ίδιο ισχύει και με τον Ταοϊσμό και το Ζεν (το οποίο είναι ουσιαστικά πρακτική εφαρμογή του πρώτου). Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το Ζεν ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΟΥΤΕ ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΟΥΤΕ ΚΑΤΙ «ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ».

Προσωπικά, δυσκολεύομαι αρκετά να αντιληφθώ γιατί το Ζεν είναι επηρεασμένο από την ελληνική φιλοσοφία. Και έχω ασχοληθεί αρκετά και με τα δύο.

Θα ήθελα επίσης να προσθέσω, ότι αναφορές για «άοπλη πάλη», έχουν βρεθεί σε αρκετές περιοχές του κόσμου. Στην Κίνα π.χ., υπάρχουν αναφορές ήδη από το 2.000-2.500 π.Χ.

Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί πρέπει να πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο είναι ελληνική εφεύρεση, εκτός και αν νομίζουμε ότι μόνο στην - τότε - Ελλάδα (όπως την ονομάζουμε σήμερα) είχαν σκεφτεί οι άνθρωποι ότι μπορούν να παλέψουν χωρίς όπλα.

Και θεωρώ τουλάχιστον γραφικό και επικίνδυνο να θεωρούμε ότι όσα έχουν γίνει σε όλο τον πλανήτη έχουν ως απαρχή την ελληνική σκέψη, φιλοσοφία και πρακτική. Βέβαια, είμαι σίγουρος - και το έχω δει και από πρώτο χέρι συνομιλώντας με άτομα που πρεσβεύουν τέτοιες ιδέες - ότι εδώ καλά-καλά πολύς κόσμος δεν αντιλαμβάνεται και δεν γνωρίζει τι είναι μια «Πολεμική Τέχνη»... εκεί θα κολλήσουμε;

Dim0s
25-03-21, 00:37
Δεν υπάρχει γνήσιο αρχαίο κείμενο που να κάνει αναφορά στις προπονήσεις των παγκρατιστών,
υπάρχουν "επιγραμματικές" αναφορές σε αγώνες και λαβές, έτσι, κανείς δεν γνωρίζει την όλη τεχνοτροπία του
Ήταν πιο σκληρό από τη πυγμή και τη πάλη
Στην oδύσσεια, ο Οδυσσέας κάνει έναν υπαινιγμό για πάλη με χέρια και με πόδια
που ..παραπέμπει.. σε ανατολίτικες πολεμικές τέχνες

Mad strength ripper
09-06-21, 11:12
Όλα τα συστήματα καράτε κουνφου αϊκίντο κλπ προήλθαν από το παγκράτιο διαδόθηκε μέσω των εκστρατειών της μακεδονικής δυναστείας του Φιλίππου !!

TRIANTAFYLLOU
11-06-21, 01:16
έχουμε μάθει αρκετα απο την αρχαιότητα αλλα στην ουσία δεν ξέρουμε τίποτε , η μάλλον ελάχιστες αλήθειες , γιατι ακόμη και να βρίσκουμε και συνέχεια βρίσκουμε η ερμηνεία είναι η ουσία και πως ερμηνεύουμε τα ευρήματα
Εδω χάνουμε τα αρχεία του υπολογιστη μας και χάνουμε τα πάντα και απο την αρχαιότητα με παντελή έλλειψη τεχνολογίας βρίσκουμε ευρήματα και βγάζουμε συμπεράσματα , απο τα σημερινα δικά μας πράγματα να δούμε τι θα βρίσκουν μετα απο 2-3000 χρόνια , ίσως κάποια πλαστικά
πάντως και οι ανατολικοί λαοί κινέζοι ιάπωνες έχουν αρχαίο πολιτισμό και τέχνες και σίγουρα οι εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχουν αφήσει ανεξίτηλες επιρροές , άρα διόλου απίθανο να διέδωσαν σ αυτους τους λαούς κάποια πολεμική τεχνη , αλλα δεν γνωρίζω αν προήλθαν απο τους Ελληνες , η απλα έβαλαν στοιχεία στις δικές τους ήδη ανεπτυγμένες πολεμικές τεχνες