PDA

Επιστροφή στο Forum : Βασικά στοιχεία γενετικής



slaine
12-12-08, 19:18
DNA, ΧΡΩΜΑΤΟΣΩΜΑΤΑ, ΓΟΝΙΔΙΑ

Φαίνεται πως το μέλλον στη θεραπεία του καρκίνου θα είναι η θεραπεία σε επίπεδο κυττάρων.

http://i390.photobucket.com/albums/oo348/slaine1369/dna.jpg


Τι είναι τα κύτταρα;
Το σώμα μας αποτελείται από τρισεκατομμύρια μικροσκοπικές μονάδες που είναι ενωμένες μεταξύ τους, όπως τα τούβλα σ' ένα τεράστιο τείχος και λέγονται κύτταρα. Υπάρχουν πολλά είδη κυττάρων διαφορετικά μεταξύ τους. π.χ. κύτταρα των νεύρων, των αγγείων, του ήπατος, του λίπους κλπ. Πολλά όμοια κύτταρα συνθέτουν ένα όργανο π.χ. πολλά μυικά κύτταρα συνθέτουν ένα μυ. Ο μαστός αποτελείται από κύτταρα των αδένων που παράγουν το γάλα και κύτταρα των πόρων που το μεταφέρουν στη θηλή.

Έχει όμως και κύτταρα αγγείων, νεύρων, λίπους, δέρματος κλπ
Κάθε κύτταρο είναι ένα ζωντανό εργαστήριο τόσο σύνθετο, που χρειάζονται εκατομμύρια σελίδες για να περιγράψουμε όσα γνωρίζουμε για αυτό και που ίσως είναι λίγα σε σχέση με αυτά που δε γνωρίζουμε.
Παρά τις όποιες διαφορές τους, όλα τα είδη κυττάρων έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Σε όλα τα κύτταρα υπάρχει μια κεντρική περιοχή που
ονομάζεται πυρήνας και περιέχει όλες τις γενετικές πληροφορίες ενός ανθρώπου. Αν παρομοιάσουμε το κύτταρο με ένα αυγό, ο πυρήνας μοιάζει σαν τον κρόκο του αυγού.


Τι είναι τα χρωματοσώματα το DNA και τα γονίδια;
Μέσα στον πυρήνα του κάθε κυττάρου υπάρχουν 23 ζευγάρια δομών που είναι όμοια μεταξύ τους ανά ζεύγος και λέγονται χρωματοσώματα. Αυτά αποτελούνται από μια ουσία που λέγεται DNA και που μέσα της είναι γραμμένα με τάξη όλα τα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου. Κάθε περιοχή του DNA που αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό ονομάζεται γονίδιο. π.χ. γονίδιο που θα καθορίσει το χρώμα των μαλλιών, γονίδιο ύψους, γονίδια ευπάθειας σε ασθένειες κλπ.

Υπάρχουν εκατομμύρια γονίδια σε κάθε κύτταρο. Το DNA βρίσκεται μέσα στον πυρήνα του κάθε κυττάρου με τη μορφή διπλής αλυσίδας είναι μπλεγμένο σαν κουβάρι και μορφοποιείται σε χρωματοσώματα μόνο στη φάση που το κύτταρο πολλαπλασιάζεται. Αν μπορούσαμε να ξετυλίξουμε αυτό το κουβάρι του κάθε κυττάρου, να το ευθειάσουμε και να προσθέσουμε στη σειρά όλα τα μήκη των DNA αλυσίδων όλων των κυττάρων ενός μόνο ανθρώπου, το μήκος αυτό θα ισοδυναμούσε με δύο φορές την απόσταση γης-σελήνης!

Tρισδιάστατη απεικόνιση της διπλής
αλυσίδας DNA.
http://i390.photobucket.com/albums/oo348/slaine1369/dna1.jpg

Τι είναι τα ογκογονίδια και τι τα αντιογκογονίδια;
Όπως το γονίδιο της φαλάκρας θα οδηγήσει κάποτε στην απόπτωση των μαλλιών ενός ανθρώπου, έτσι, υπάρχουν και γονίδια που θα προκαλέσουν τη δημιουργία όγκων. Αυτά ονομάζονται ογκογονίδια. Η ύπαρξή τους και ο ερεθισμός τους από εξωτερικούς παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο. Υπάρχουν όμως και γονίδια προστατευτικά κατά του καρκίνου. Αυτά λέγονται αντιογκογονίδια. Η καταστροφή τους μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.


Πόσων ετών είναι το DNA που έχουμε στα κύτταρα μας;
Το μισό DNA ενός ανθρώπου έχει προέλθει από τον πατέρα του και το άλλο μισό από τη μητέρα του. Το ίδιο ισχύει και για τους γονείς του, τους παππούδες, τους προπαππούδες κοκ. 'Αρα κάθε άνθρωπος μεταφέρει γονίδια προηγουμένων γενεών. Όταν ζευγαρώνει, αυτά συνδυάζονται με γονίδια άλλων οικογενειών που κι αυτά προέρχονται από πολλές γενιές πριν.

Όταν μια γυναίκα παθαίνει καρκίνο του μαστού ενώ καμιά γνωστή από την οικογένειά της δεν είχε πάθει, είναι πολύ πιθανό πως αν μπορούσε να ψάξει στις προγονές της θα εύρισκε αρκετές με την ίδια πάθηση. Αν μάλιστα υπήρχαν τα ίδια γονίδια και στις πρόγονες του συζύγου της τότε οι πιθανότητες να πάθει καρκίνο η ίδια ή τα παιδιά της αυξάνονται.

Όταν ένα γονίδιο καρκίνου μαστού εμφανίζεται σε κάθε γενιά (γιαγιά, μαμά, κόρη,) τότε μπορούμε να πιθανολογήσουμε τι θα γίνει στα εγγόνια αλλά δεν ξέρουμε σε ποια απ' αυτά. Όταν όμως ένα γονίδιο εμφανίζεται σε κάθε πέντε ή δέκα γενιές, είναι αδύνατο να ελεγχθεί γιατί δεν υπάρχουν αρχεία.


Τι είναι οι μεταλλάξεις;
Τα γονίδια που έρχονται από τους προγόνους μας μπορεί να υφίστανται μικροαλλαγές στη διάρκεια του ταξιδιού τους από γενιά σε γενιά μέσα στους αιώνες. Αυτές λέγονται μεταλλάξεις και μπορεί να προκληθούν επίσης από περιβαλλοντικούς παράγοντες, κάπνισμα, τροφές, ακτινοβολίες, εισπνεόμενες ουσίες από μόλυνση του αέρα κλπ. Μετά το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ αυξήθηκαν ιλιγγιωδώς οι μεταλλάξεις γονιδίων στη γύρω περιοχή, καθώς επίσης και πολλές μορφές καρκίνου.

Οι μεταλλάξεις δεν είναι πάντα κακές. «Καλές» μεταλλάξεις μπορούν να προκαλούν τεχνητά οι επιστήμονες με σκοπό την αντοχή των κυττάρων π.χ. της σόγιας σε γνωστές ασθένειες (μεταλλαγμένη σόγια). Το ίδιο επιχειρείται να γίνει στο μέλλον και για τον καρκίνο του ανθρώπου και φαίνεται ότι δεν είναι μακρινή επιστημονική φαντασία μια γενιά ανθρώπων άτρωτων από καρκίνο και δη του μαστού.

Βασική προϋπόθεση είναι πρώτα να βρεθούν όλα τα υπεύθυνα γονίδια και μετά να τροποποιηθούν έτσι ώστε να μην είναι καρκινογόνα.